"آیا می توانیم راجع به این صحبت کنیم؟" رقصیدن به دور اسلام

 آیا شما از نظر اخلاقی نسبت به طالبان
احساس برتری می کنید؟ 

CAN WE TALK ABOUT THIS? DANCING AROUND ISLAM

شرکت فیزیکال تئاتر جدیدترین کار خود را حول محور اسلام انجام داده و سوالات امروزه در مورد آزادی بیان و چندفرهنگی بودن را به روی صحنه کشیده است.

"لوید نیوسان" کارگردان این نمایش با شیوه ی اجرای خود تمرکزش را بر روی مسائل و مشکلات امروز بر سر راه انسانها و برخورد آن با جوامع و نحوه پاسخگویی اسلام به سوالات آنها معطوف نموده است. 

شروعی که تماشاچیان از این نمایش می بینند، مسلمان مترقی است که بر روی صحنه تئاتر ملی رقص کنان حرکت می کند. تِم اصلی کار جنایاتی است که به نام اسلام انجام شده است و اینها شامل مواردی مانند فرار زنان از ازدواج های اجباری، کشتن نویسندگان در مواردی که آنها در متن های خود به مقدسات توهین نموده اند واذیت و آزار همجنسگرایان توسط مسلمانان می باشد.  

کاری که به آزادی بیان و چندفرهنگی در اسلام می پردازد و جالب این است که این نمایش توسط یک شرکت تئاتری که حوزه ی فعالیت اش بیشتر حول محور حرکت و رقص می چرخد، ساخته شده است. 

اجرای نمایش تماشاگر را به سال 1985 می برد و آرام آرام به زمان حال سوق اش می دهد. سالی که نمایش در آن آغاز می شود سالی است که بزرگترین رویدادهای مهم در بازبینی اسلام روی داد. انتشار کتاب آیات شیطانی، قتل فیلم ساز هلندی "تئو ون گوگ"،  انتشار کاریکاتورهای دانمارکی، قتل های ناموسی، ازدواج های اجباری و لزوم توجه به شریعت در تمام طول داستان و وقایع جاری دستمایه این نمایشنامه است.

 ترکیب بازیگران و رقاصان در یک ردیف ده نفره در جلوی صحنه ی نمایش که پرتره هایی از 25 شخصیت قربانی تاریخی را یک به یک به روی تماشاگر می آورند و به آنان یادآوری می کنند که چه بر سر آنان گذشته است با نوع حرکت و زاویه های انتخاب شده برای چرخش و رقص، حالتی تشنجی را برای تماشاچی به وجود می آورد. 

شخصیت هایی که کارگردان از تصاویر آنها استفاده کرده است شامل: "کریستوفر هیچنز"، "شرلی ویلیامز"، "عیان سیری علی" مسلمان سابق، "تیموری گارتون اَش" و بسیاری دیگر می باشند. گفتگوی نمایش با جمله ای از رمان نویس "مارتین ایمیس" زمانی آغاز می شود که یکی از رقصنده ها در وسط صحنه می ایستد و از تماشاگران سوال می کند: آیا شما از نظر اخلاقی نسبت به طالبان احساس برتری می کنید؟ 

خالق این اثر "لوید نیوسان" در مصاحبه ای گفته است که با 40 نفر از همجنسگرایان مسلمان که نمی خواستند هویت اشان فاش شود، صحبت کرده است و نتایج آن تحقیق را در خلق این داستان مورد استفاده قرار داده است. اومعتقد است، باید در خلق این کار نگرش های مختلف مسلمانان، یحودیان، مسیحیان، زرتشتیان و غیره را مد نظر قرار می داد و بازخورد آنان را در مورد مسئله همجنسگرایی بررسی می نمود. او همچنین گفته است: در سال 2008 و پس از آن در سال 2009 مرکز مطالعات مسلمانان تحقیقی را انجام داده است و از 500 نفر مسلمان سوال پرسیده اند که آیا با همجنسگرایی موافق هستند یا خیر؟ که صد در صد آنها این موضوع را غیرقابل قبول دانسته اند. 

او بر این باور است که چندفرهنگی در دولت انگلستان با شکست مواجه شده است و مسلمانان در بریتانیا از حقوق مساوی در مقابل غیر مسلمانان محروم هستند. 

ترس مردم از صحبت در موارد همجنسگرایی و چندفرهنگی بودن در جامعه امروز را "نیوسان" از تحقیقات خود برداشت کرده است و می گوید: کسانی که در این کار روی صحنه قرار گرفته اند، زندگی خود را واقعا در خطر گذاشته اند. 

ساختار خطی داستان و استفاده نکردن از نور و سایه های زیاد، کار را بیشتر شبیه یک سخنرانی بحث و جدلی کرده است تا تئاتری که در نشنال تئاتر روی صحنه برود. استفاده از رقص در روی صحنه در لابلای این سخنرانی ها، موردی است که در برخی لحظه ها، نمایش را از تعادل خارج می کند. 

به هر حال جدا از هرگونه قضاوت راجع به عقاید انسانها، "آیا می توانیم راجع به این صحبت کنیم؟" کاری است که ارزش دیدن را دارد. این نمایش تا بیست و هشتم ماه مارچ 2012  در سالن نشنال تئاتر بر روی صحنه می رود. 

نویسنده: محسن غفاری کهیایی

2012چاپ شده در هفته نامه پرشین چاپ لندن16مارچ